เมื่อวันที่ ๒๒ เมษายนที่ผ่านมา นายชูศักดิ์ ลักษณ์ชนะวงศ์ นายอำเภอพนมดงรัก เป็นประธานเปิดงานส่งเสริมการท่องเที่ยวปราสาทตาควาย ครั้งที่ ๔ บริเวณทางขึ้นปราสาทตาควาย บน เทือกเขาพนมดงรัก ชายแดนไทย-กัมพูชา บ้านไทยนิยมพัฒนา หมู่ ๑๗ ต.บักได อ.พนมดงรัก จ.สุรินทร์ ซึ่งได้รับการสนับสนุน จากกรมทหารพรานที่ ๒๖ กองกำลังสุรนารี กองทัพภาคที่ ๒ องค์การบริหารส่วนจังหวัดสุรินทร์ ในการจัดงาน

          โดยมีนายประจวบ เสงี่ยมทรัพย์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลบักได เป็นผู้กล่าวรายงานถึงวัตถุประสงค์ของการจัดงาน เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวพื้นที่ปราสาทตาควาย อนุรักษ์สืบสานฟื้นฟูวัฒนธรรมอันดีงามของท้องถิ่น และสร้างจิตสำนึกให้หวงแหนผืนแผ่นดินตลอดจนเห็นคุณค่าของโบราณสถานโบราณวัตถุที่ตั้งอยู่บนผืนแผ่นดินไทย รวมทั้งเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ปราสาทตาควาย ให้เป็นที่รู้จักของบุคลทั่วไป

          การจัดงานครั้งนี้เป็นครั้งที่ ๔ ได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวและประชาชนเข้าร่วมงานเป็นจำนวนมากกว่าห้าพันคน ซึ่งภายในงานได้จัดกิจกรรมทางสงฆ์ พิธีรำบวงสรวงสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในปราสาทตาควาย พิธีสวดมาติกาบังสุกุลอุทิศส่วนกุศลให้วีรชนทหารกล้า จำนวน ๙ นาย โดยมีเจ้าคณะอำเภอกาบเชิงและคณะสงฆ์ จำนวน ๑๐ รูปมาร่วมทำพิธีดังกล่าว นอกจากนี้มีการประกวดร้องเพลงของผู้นำชุมชนและประเภททั่วไป การแข่งขันชกมวยทะเล และการแข่งขันชกมวยไทยในศึก ๒ สายเลือด การแสดงศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน นิทรรศการหน่วยงานภาครัฐและเอกชน รวมทั้งการจำหน่ายสินค้าโอทอป ตลอดทั้งวัน

          สำหรับปราสาทตาควาย หรือในภาษาเขมรเรียกว่า ปราสาทกรอเบย ตั้งอยู่บริเวณช่องตาควาย เป็นปราสาทหินศิลาแลง ตั้งทางด้านทิศตะวันออกของปราสาทตาเมือนธม ห่างไปประมาณ ๑๒ กิโลเมตร ตั้งอยู่บนสันเขาห่างจากหน้าผาสูงประมาณ ๑๐ เมตร ของเทือกเขาพนมดงรัก เป็นปราสาทจตุรมุข ตั้งหันหน้าไปทางทิศตะวันออก ผังของปราสาทเป็นรูปกากบาท ส่วนฐานต่ำ ส่วนล่างสุดก่อด้วยศิลาแลง ส่วนบนก่อด้วยศิลาทรายทั้งหมด หลังคาห้องครรภคฤหะ ก่อเป็นทรงพุ่มยอดปรางค์ ซ้อนลดหลั่นกันขึ้นไป ๕ ชั้น ส่วนหลังคามุขก่อเป็นรูปประทุน จรดหน้าบันทั้ง ๔ ด้าน ภายในห้องมีประติมากรรม ลักษณะคล้ายสวายยัมภูวลึงค์ ๑ ชิ้น สร้างในช่วงปลายสมัยนครวัด ต่อตอนต้นสมัยบายน ระหว่างรัชกาลพระเจ้าสุริยวรมันที่ ๒ ถึงพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗

          ทั้งนี้ มีเหตุการณ์สำคัญในพื้นที่ปราสาทตาควาย ประชาชนชาวไทยจะต้องจดจำไปอย่างยาวนานว่า เมื่อวันที่ ๒๒ เมษายน ๒๕๕๔ ได้เกิดการปะทะกันอย่างดุเดือด ระหว่างทหารไทยกับทหารกัมพูชา เป็นเวลากว่า ๔ วัน ทหารกล้าไทยพลีชีพเพื่อรักษาแผ่นดินของชาติ จำนวน ๙ นาย เพื่อยึดพื้นที่ปราสาทตาควาย บนเทือกเขาพนมดงรัก และสถานการณ์สงบลง ด้วยการเจรจา ทหารไทย และทหารกัมพูชาตกลงกัน ในการวางกำลังทหารไว้ในพื้นที่ใกล้เคียงปราสาทตาควาย ห้ามทหารฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเข้ายึดบริเวณภายในปราสาทตาควาย จนกว่าจะมีการปักปันเขตแดนที่ชัดเจนจากเจ้าหน้าที่ของทั้ง ๒ ประเทศ เวลาผ่านไป ๗ ปีเต็ม และทุกๆ ปี ในวันที่ ๒๒ เมษายน ก็จะมีการประกอบพิธี ทำบุญอุทิศส่วนกุศล ให้แก่ทหารกล้าสละชีพเพื่อปกป้องแผ่นดินของชาติ และงานส่งเสริมการท่องเที่ยวปราสาทตาควาย

นสพ.โคราชคนอีสาน ปีที่ ๔๒ ฉบับที่ ๒๔๒๙ วันพุธที่ ๒๖ - วันอาทิตย์ที่ ๓๐ เดือนเมษายน พุทธศักราช ๒๕๖๐