เช้านี้นั่งนึกด้วยสมองไม่โปร่งเท่าไรนัก เมื่อคืนนอนดึก ปกติประมาณห้าทุ่มครึ่งก็หลับแล้ว แต่เมื่อคืนช่องหนังโปรดของใครหลายคนเอาหนังที่ต้องถ่างตาดูจนจบ กว่าจะได้นอนก็ตีสอง อายุเยอะครับ ถ้านอนไม่พอออกอาการเช้าๆ ทุกที ต้องนั่งปั้นสมองอยู่นานว่าคราวที่แล้วคุยกับผู้อ่านเรื่องอะไรบ้าง นึกไม่ออกจนต้องกลับไปเปิดดูแฟ้มงานส่งออก ยังไม่ทันได้อ่าน แค่เห็นรูปขนมจีนสามสีกับน้ำเงี้ยวที่นั่งกินอยู่ปากเซก็นึกออกทันที ใช่เลยนั่งกินอยู่ลาวใต้ แต่รสชาติเหมือนกินอยู่ฝั่งไทย วัฒนธรรมอาหารและรูปแบบการท่องเที่ยวของเมืองลาว ได้สำเนาเดียวกับเมืองไทย ร้านอาหารที่ยกกันไปกินใกล้ชิดธรรมชาติ แบบตูดเปียก ตีนแช่น้ำในฝั่งไทย ฝั่งลาวก็มีแบบเดียวกันจนผมรู้สึกสองปีหลังมานี้ชุมชนลาวที่สร้างร้านอาหารแบบนี้ มันได้บดบังทัศนียภาพสวยๆ ไปเยอะ ซึ่งผมไม่เคยเสียเงินไปกับสถานที่แบบนี้เลย ธุรกิจแบบนี้มันสนองตอบกับคนในพื้นที่เท่านั้น นักท่องเที่ยวจะเลือกสถานที่เงียบๆ ไม่ต้องการฟังเสียงขี้เหล้าคุยกัน

ลาวเหนือกินของป่า

ลาวใต้ดินแดนชุมปลา

ผมเล่าเรื่องกินปลาหนังที่ลาวใต้ไปแล้ว พวกปลาคังปลากด ปลากราย ปลาพวกไม่มีเกล็ดแบบนี้ที่ปากเซจะมีมาก ปลาเหล่านี้เป็นปลาธรรมชาติ ที่มีรสชาติสำหรับคนกินปลาจะรู้ทันทีว่า ปลาเลี้ยงในกระชังกับปลาที่ลงลอบลงข่ายดักเอาตามลำน้ำโขง เคยกินปลาคังลวกจิ้มในบ้านเราใช่ไหมครับ ใช่มันอร่อยลิ้นทีเดียวละ แต่ถ้าลองได้มานั่งกินปลาที่เอาขึ้นมาจากลำน้ำโขง รสชาติมันต่างกัน ความหนึบลิ้นต่างกัน หนังปลาเป็นส่วนที่อร่อยที่สุดก็ต่างกัน และสุดท้ายความหวานต่างกันหน้าหนาวนี้ด่านเปิดลองไปกินปลาหนังที่ปากเซนะครับ จะได้ชมวิวเมืองใหม่ของที่นั่น ผมเองก็อยากไป ครั้งสุดท้ายที่ออกมาคือกำลังถมดินปรับระดับ เพื่อสร้างให้ย่านริมน้ำโขงที่มืดไร้แสงสว่าง กลายเป็นย่านราตรีใหม่ของปากเซ และแน่นอนเดินไปร้านริมโขง  ปลาอย่างที่ผมว่ามีขายอยู่แถวนั้นเยอะ ของดีนะเนี่ยถึงบอกกัน..ปลาหนังปากเซ

ปากเซว่าเป็นเมืองนอนกินปลาได้อร่อยแล้ว แต่พอได้ขับรถเลยลึกเข้าไปสี่พันดอน ได้รู้จักเมืองชายน้ำริมโขงมากขึ้น ก็รู้ที่อยู่ที่กินปลาน้ำจืดมากขึ้น กลับกลายเป็นว่า ปากเซมีปลาให้กินน้อยกว่าสี่พันดอน น้อยกว่าเยอะ ผมเป็นคนชอบกินปลา ก่อนจะรู้จักเมืองปากเซเพื่อมากินปลา ก่อนหน้านั้นหลายเดือนก็ย่องไปโตนเลสาบของกัมพูชา เห็นปลาที่นั่นตื่นตาตื่นใจ ได้กินต้มยำปลาแบบกัมพูชาก็ว่าอร่อยแล้ว แต่พอมาเจอที่ปากเซกับสี่พันดอน ทำเอาผมลืมภาพที่โตนเลทิ้งไปเลย สิ่งหนึ่งก็เรื่องที่พักนี่ละ สี่พันดอนกับปากเซที่พักสะดวกกว่า สิ่งอำนวยความสะดวกมีมากกว่า ก็เลยรู้สึกชอบปลาที่สี่พันดอนกับปากเซมากกว่าที่โตนเล

เอาละทีนี้ลงลึกอีกหน่อย เผื่อมีคนอยากเผชิญโชคชะตาเดินทางไปกินปลาน้ำโขง ปลาขนาดเดียวกันชนิดเดียวกันที่สี่พันดอนจะราคาถูกกว่า ส่วนที่พักไม่ต่างกัน มีให้เลือกเสียเงินตามใจชอบ ลองดูรูปห้องพักริเวอร์วิวที่สี่พันดอนสิ แพงไหมละ จ่ายไปห้าร้อยบาท ระเบียงเป็นของเราคนเดียว เพราะวันที่ผมไปนั้นมีผมพักอยู่ห้องเดียวบนชั้นนี้ อาจจะเป็นเพราะโควิดด้วยละ นักท่องเที่ยวยกเลิกการจองไปหมด มีผมที่เพิ่งลงมาจากยอดเขาโบลาเว่น มัวแต่เดินอยู่ในป่าไม่รู้เรื่องอะไรกับใคร ไม่ได้ข่าวเลยไม่ได้ใส่ใจเรื่องโควิดตอนนั้น

สี่พันดอน เรียกชื่อตามสันดอนที่โผล่พ้นระดับน้ำขึ้นมาให้เห็น จำนวนก็อย่างที่เขียนเป็นตัวเลข ผมยังแซวเจ้าของเฮือนพักเลย ผุใด๋ ซ่างมามั่นนับดอนเบิ่ดนี่เนาะ เสียงตอบจากสาวเจ้าของเฮือนพักบอกว่า บ่ฮู้ดอก เจ้านายเพิ่นเป็นผุนับ เมืองลาวนี้อะไรก็ให้เป็นเรื่องของผู้มีอำนาจไปหมด สังเกตจากอะไรที่อยู่นอ เหนือไปจากสิ่งที่ตัวเองต้องรู้ คนลาวจะบอกว่าเป็นเรื่องของเจ้านาย หรือผู้มีอำนาจ

ปากเซ มีปลามาก

สี่พันดอน ปลา ม๊าก มาก

เอาละทีนี้ จะกินที่ไหนได้บ้างละ ไอ้ปลาที่ว่า ก็เริ่มที่เฮือนพักเลยก็ได้ แต่การสั่งขึ้นมากินบนห้อง อย่าหาทำ เพราะคุณจะนอนสูดกลิ่นปลา ผสมกับกลิ่นพริกน้ำปลาคละเต้าเจี้ยว ติดเสื้อ ติดหมอน ติดขึ้นไปจนถึงเส้นผม เจ้าของเฮือนพักไม่ได้ห้าม แต่ผมห้าม เพราะไม่อยากให้ใครไม่สนุก เดินลงไประเบียงด้านล่างดีกว่า ช่วงแดดร่มลมตก โล่งๆ ลมน้ำโขงหอบกลิ่นอายโอโซนมาปะทะจมูก หายใจโล่งกว่าบนห้องเป็นไหนๆ      

เมื่อได้ที่นั่งแล้ว พนักงานสาวจะยื่นเมนูให้ คุณบอกเสียงสุภาพไปเลยว่าเป็นคนไทย เย็นนี้อยากกินเฉพาะเมนูที่ทำจากปลาน้ำโขง ช่วยแนะนำให้หน่อย แค่นี้รับรองหมูไก่หรือกุนเชียงไม่มีผ่านมาโต๊ะนี้แน่ อย่าลืมปลาหนังลวกจิ้มนะ ถึงแม้จะเป็นเมนูที่ออกไปจากเมืองไทยก็ตาม แต่วัตถุดิบที่ว่ายตัวเป็นๆ อยู่ในน้ำนั้น มีคุณภาพที่ต่างจากการเลี้ยงในกระชังบ้านเรา ราคาปลาที่สี่พันดอนจะถูกกว่าปากเซ ราคาปลาที่ปากเซจะถูกกว่าฝั่งไทย 

อาหารในชุมชน จ่ายเบา

อาหารนอกชุมชน จ่ายหนัก

อ้าว..แล้วหนูละ หนูไม่ชอบกินปลา มาสี่พันดอนทั้งทีจะให้กินอาหารไทยก็ไม่ใช่ จะกินข้าวเหนียวจิ้มกับน้ำแกงก็ทำไม่เป็น ไม่ยากครับ ย่านสี่พันดอนมีแต่นักท่องเที่ยวฝรั่งต่างชาติ ฉะนั้นตัวเลือกอาหารเยอะ พวกเป็นเส้นแบบสปาเก็ตตี้ราคาปกติ ข้าวผัดที่เป็นเมนูอาหารสากลราคาปกติ ยกเว้นสเต๊กเนื้อดีๆ สักจาน ต้องงด เพราะราคาสูง เนื้อสัตว์ใหญ่มีค่าขนส่ง ยิ่งถ้าขึ้นไปนอนบนดอนที่เข้าถึงได้ด้วยเรือเท่านั้น ดำรงชีพเลี้ยงท้องด้วยปลาดีกว่า จ่ายถูกกว่าหลายตังค์

วันนี้คุยผสมต่อจากขนมจีนสามสีน้ำเงี้ยวคราวที่แล้ว อีกไม่กี่เดือนโควิดก็จะลาโรงแล้ว เก่งนะครับที่เราผ่านวิกฤตมาจนเกือบเข้าเส้นทางปกติกันได้ คนที่พ่ายแพ้ ก็ขอเป็นกำลังใจให้กับคนที่อยู่ข้างหลัง พรุ่งนี้แดดยามเช้าต้องสดใสกว่าวันนี้ รูปอาหารริมสระน้ำนั้น มื้อเช้ามากับค่าห้อง ๕๐๐ บาทครับ 

นสพ.โคราชคนอีสาน ปีที่ ๔๖ ฉบับที่ ๒๖๘๒ วันพุธที่ ๙ - วันอังคารที่ ๑๕ เดือนมิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๖๔