การได้รับเชิดชูเป็น “ศิลปินแห่งชาติ” สาขาศิลปะการแสดง (เพลงโคราช) ประจำปี ๒๕๖๔ ของหมอเพลงโคราชชื่อดัง “กำปั่น บ้านแท่น” หรือ “กำปั่น ข่อยนอก” ที่ภายหลังเปลี่ยนนามสกุลเป็น “นิธิวรไพบูลย์” นำความปีติยินดีมาสู่ครอบครัว ผู้ที่เคารพนับถือทั้งหลาย เพราะก่อนนี้ “พ่อกำปั่น” เพิ่งเข้ารับการผ่าตัดใหญ่ (ลำไส้) และต้องได้รับการดูแลรักษาอย่างต่อเนื่อง เรียกว่า ในชีวิตไม่ได้มีแค่เรื่องร้าย แต่มีเรื่องดีดีเข้ามาเช่นกัน และนับเป็นเรื่องที่สร้างความปลื้มปีติใจให้กับ “พ่อกำปั่น” อย่างมาก หลังจากที่ผ่านมาได้รับรางวัลมากมาย แต่ “ศิลปินแห่งชาติ” คือรางวัลสูงสุดในชีวิตของศิลปินทั้งหลาย 

“กำปั่น บ้านแท่น” หรือ “นิธิวรไพบูลย์”  “ศิลปินแห่งชาติ” สาขาศิลปะการแสดง (เพลงโคราช) ประจำปี ๒๕๖๔

จากนั้น วันที่ ๑๑ มิถุนายน ๒๕๖๕ ณ หอประชุมเทศบาลตำบลท่าเยี่ยม อ.โชคชัย จ.นครราชสีมา จึงเกิดงานสำคัญ “ศิษยานุศิษย์มุทิตา ศิลปินแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๖๔ สาขาศิลปะการแสดง (เพลงโคราช) นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ (กำปั่น บ้านแท่น)” ในบรรยากาศเรียบง่าย ท่ามกลางบุคคลที่เคารพรักมาร่วมงาน โดยเฉพาะบรรดาหมอเพลงอาวุโสและรุ่นใหม่ นอกจากนี้ ยังมีผู้มีเกียรติระดับสูงมาร่วมแสดงความยินดีด้วย อาทิ “สุนทร จันทร์รังสี” ผู้บุกเบิกหนังสือพิมพ์โคราชคนอีสาน, “ไชยนันท์ แสงทอง” วัฒนธรรมจังหวัดนครราชสีมา, “เอมอร ศรีกงพาน” ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดนครราชสีมา, “ปื๊ด-อภิชา เลิศพชรกมล” ส.ส.โคราช เขต ๙ พรรคภูมิใจไทย, “ซ้าย ผลกระโทก” ส.อบจ.อำเภอโชคชัย และคณะกรรมการบริหารสมาคมสมาพันธ์สื่อมวลชนพันธมิตรนครราชสีมา เป็นต้น โดยมีภริยาคู่ชีวิตของพ่อกำปั่นคือ “แม่กาเหว่า โชคชัย” และลูกสาวคอยต้อนรับด้วยใบหน้ายิ้มแย้ม พร้อมกับซุ้มอาหารจากองค์กรต่างๆ ที่มานำมาบริการแก่ผู้มาร่วมงานให้ได้อิ่มหนำทั้งคาวหวานครบครัน 

นายสุนทร จันทร์รังสี ผู้บุกเบิกหนังสือพิมพ์โคราชคนอีสาน มอบกระเช้าเพื่อสุขภาพแสดงความยินดี

คณะกรรมการสมาคมสมาพันธ์สื่อมวลชนฯ มอบกระเช้าผลไม้แสดงความยินดี

พิธีเริ่มขึ้นประมาณ ๐๙.๐๐ น. ด้วยขบวนอัญเชิญบายศรีจากบ้านของพ่อกำปั่นมายังบริเวณงาน และการแสดงเพลงโคราชจากบรรดาพ่อเพลงแม่เพลงโคราช เช่น บุญสม สังข์สุข เป็นต้น ตามมาด้วยพิธีการสำคัญเมื่อ “วิเชียร จันทรโณทัย” ผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา ประธานในพิธี เดินทางมาถึง พร้อมด้วย “ไชยนันท์ แสงทอง” วัฒนธรรมจังหวัดฯ ที่กล่าวถึงที่มาของการจัดงานครั้งนี้ 

จากนั้น “วิเชียร จันทรโณทัย” กล่าวแสดงความยินดี และกล่าวถึงที่มาในวาระที่ “พ่อกำปั่น” ได้รับการเชิดชูเป็นศิลปินแห่งชาติฯ ว่า “รางวัลศิลปินแห่งชาติเป็นรางวัลที่กระทรวงวัฒนธรรมให้ความสำคัญอย่างมาก ศิลปินจะต้องมีความรู้ความสามารถในแขนงที่เสนอ และต้องเป็นที่ยอมรับของศิลปินในแขนงเดียวกันด้วย ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องเป็นระดับครู เช่น ครูไวพจน์ เพชรสุพรรณ เป็นต้น และต้องมีผลงานทำงานสังคมในด้านต่างๆ เราพยายามให้มีศิลปินแห่งชาติในจังหวัดนครราชสีมาเหมือนที่เคยมีมา เช่น เปี๊ยก โปสเตอร์ ซึ่งอาศัยอยู่ที่ปากช่อง, สรพงษ์ ชาตรี ที่อยู่สีคิ้ว (เสียชีวิต) สำหรับคุณพ่อกำปั่นมีผลงานอย่างต่อเนื่องมาตลอด การได้รับรางวัลนี้จึงไม่เป็นที่สงสัย มีความเชี่ยวชาญในเพลงโคราช ประยุกต์เพลงโคราชให้เข้ากับยุคสมัย ทำให้เพลงโคราชได้รับการยอมรับไปทั่วประเทศ มีผู้นำไปร้องเช่น สุนารี ราชสีมา, ตั๊กแตน ชลดา และ ก๊อตจักรพรรณ์ ที่ได้นำเพลงของพ่อกำปั่นไปร้องแล้วก็มีคนร้องตามทั่วประเทศ เป็นผลงานที่เรียกได้ว่าอัจฉริยะ”

นายวิเชียร จันทรโณทัย ผวจ.นครราชสีมา แสดงความยินดี

“นอกจากนี้ พ่อกำปั่นยังเป็นผู้ที่เสียสละให้กับสังคมมากมาย ในการรำถวายคุณย่าโมทุกปี คุณพ่อกำปั่นเป็นคนประพันธ์เพลง แม้แต่การร้องเพลงต่อหน้าพระพักตร์ของพระบรมวงศานุวงศ์ คุณพ่อกำปั่นก็เคยร้องมาแล้ว ซึ่งไม่ค่อยมีศิลปินคนไหนได้โอกาสอย่างนั้น ทั้งนี้ยังไปเป็นอาจารย์ตามมหาวิทยาลัยต่างๆ คุณพ่อกำปั่นยังทำงานให้กับสังคมอย่างต่อเนื่องมาโดยตลอด เพราะฉะนั้น คุณงามความดี นอกจากคนโคราชได้มองเห็นแล้ว คนทั่วประเทศก็ได้มองเห็นคุณพ่อกำปั่น บ้านแท่น สมควรที่จะได้รับการเชิดชูให้เป็นศิลปินแห่งชาติอย่างแท้จริง และรู้สึกยินดีอย่างยิ่งที่กับการที่ได้รับรางวัลครั้งนี้” 

“รางวัลนี้ไม่ใช่ความภาคภูมิใจของคุณพ่อกำปั่น บ้านแท่น, ครอบครัว แต่เป็นความภาคภูมิใจของคนโคราชทั้งจังหวัด” วิเชียร กล่าว

จากนั้นเป็นการทำพิธีบายศรีสู่ขวัญ ท่ามกลางผู้มีเกียรติ ญาติมิตร ศิษย์ ที่ร่วมกันผูกข้อมือแสดงความยินดีและอวยชัยให้พร “พ่อกำปั่น บ้านแท่น” ด้วยบรรยากาศอันอบอุ่นเป็นกันเอง

“กำปั่น บ้านแท่น” หรือ กำปั่น (ข่อยนอก) นิธิวรไพบูลย์ เกิดเมื่อวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๔๙๔ ที่บ้านแท่น ตำบลโพนทอง อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา ปัจจุบันอายุ ๗๐ ปี สำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษาตอนปลาย จากศูนย์การศึกษานอกโรงเรียน อำเภอโชคชัย จังหวัดนครราชสีมา เมื่อปี พ.ศ.๒๕๕๑ และได้รับปริญญา ศิลปศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา เมื่อปี พ.ศ.๒๕๔๖ 

เนื่องจากเป็นชาวโคราช ทำให้มีความใกล้ชิดกับเพลงโคราชตั้งแต่เด็ก และได้ยินพี่ชายกับพี่สาวที่เป็นหมอเพลงโคราช ท่องกลอนทุกเช้า จึงหลงรักมนต์เสน่ห์ของเพลงโคราช เป็นแรงบันดาลใจและตั้งใจจะฝึกร้องเพลงโคราชและแสดงให้ได้ เมื่อปี ๒๕๑๙ เริ่มศึกษาเพลงโคราชจากครูดัด บ้านแท่น ต่อมาได้ฝึกฝนและเรียนรู้กับครูเพลงโคราชอีกหลายคน เช่น “ครูลพ บ้านแท่น” “ครูยอดชาย หนองน้ำขุ่น” และ “ครูลอยชาย แพรกระโทก” ต่อมาปี ๒๕๒๒ เริ่มประกอบอาชีพหมอเพลงโคราช อยู่ในคณะครูยอดชาย หนองน้ำขุ่น, ปี ๒๕๒๔ เป็นหมอเพลงโคราชในสังกัดคณะเกาะลอย กระทั่งปี ๒๕๒๙ ตั้งคณะเพลงของตัวเอง ชื่อว่า “กำปั่น บ้านแท่น” และแสดงมาถึงปัจจุบัน

นอกจากนี้ “พ่อกำปั่น” ยังเป็นหมอเพลงโคราชที่มีความโดดเด่นด้านการร้อง การแสดง การแต่งเพลง และเป็นคนที่มีอัตลักษณ์ในการร้อง สามารถร้องด้นกลอนสดได้ ทำให้มีชื่อเสียงด้านการแต่งเพลง เป็นผู้มีความล้ำเลิศด้านคีตวรรณกรรม และต่อมามีผลงานเป็นที่ยอมรับอย่างกว้างขวาง กับเพลงที่แต่งขึ้นล้วนมีความไพเราะลึกซึ้งมีศิลปะการใช้ภาษาที่โดดเด่น และการเล่นเสียง ที่สามารถนำประวัติบุคคลหรือนิทานพื้นบ้านมาแต่งเป็นเพลงโคราช ถือเป็นศิลปินเพลงโคราชที่มีความสามารถรอบด้าน โดยมีผลงานสำคัญ คือ การประยุกต์เพลงโคราชให้เป็นเพลงร่วมสมัย และกลายเป็นสิ่งบันเทิงชนิดหนึ่งที่มีคนรู้จักกันมาก ซึ่งเพลงที่สำคัญ คือ เพลงประวัติหลวงพ่อคูณ ปริสุทโธ เพลงพระเวสสันดรดวงใหญ่ เพลงต่อต้านยาเสพติด เพลงอนุรักษ์ธรรมชาติ เพลงต่อต้านการซื้อสิทธิขายเสียง นอกจากนี้ยังมีเพลงลูกทุ่งภาษาโคราชกว่า ๓๐๐ เพลง และประพันธ์เพลงแหล่มากกว่า ๑,๐๐๐ บท

นสพ.โคราชคนอีสาน ปีที่ ๔๗ ฉบับที่ ๒๗๓๑ วันพุธที่ ๑๕ - วันอังคารที่ ๒๑ เดือนมิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๖๕